Historie

IJsselstein

IJsselstein ontstond als nederzetting in de buurt van kasteel IJsselstein, dat in 1279 voor het eerst wordt genoemd toen het in het bezit kwam van Gijsbrecht van Amstel. Vermoedelijk in 1310 kreeg het dorp stadsrechten. In dat jaar kreeg de stad ook toestemming drie jaarmarkten. Omstreeks 1390 werd het ommuurd, mogelijk voor de tweede keer. In 1418 werd het verwoest door Jacoba van Beieren op verzoek van de Utrechters en in 1466 door bendes uit Gelderland. Bij de wederopbouw na 1466 werd een gebied ommuurd dat maar ongeveer half zo groot was als daarvoor. Na een aanval van jonker Floris van IJsselstein op de stad Utrecht volgde er in 1482 een beleg door de Utrechters, en in 1511 nog eens. In 1551 kwam de plaats in het bezit van Willem van Oranje. In de 18e eeuw werd IJsselstein als zelfstandig ministaatje een klein belastingparadijs. De Bataafse Revolutie maakte een einde aan de uitzonderingspositie van IJsselstein en de andere enclaves. De verloren autonomie veroorzaakte daarop grote economische achteruitgang. Een groot deel van de renteniers verliet daarom de baronie. Bovendien werden andere economische pijlers aangetast door het Napoleontische Continentaal stelsel. IJsselstein ging in de 19e eeuw een tijd van grote armoede tegemoet. Pas na 1945 kwam IJsselstein, nu als forensengemeente, weer tot bloei.

Culemborg

De oudste vermelding van Culemborg dateert uit 1281 onder de naam Culenburgh. Het eerste deel van de naam verwijst naar een kuil, oftewel een plas water die is ontstaan bij een dijkdoorbraak. Het tweede deel verwijst naar de burcht die rond 1270 nabij de kuil was gebouwd. Oorspronkelijk was Culemborg een handelsdorp. In 1318 ontvingen de poorters van de inmiddels versterkte nederzetting stadsrechten waaronder tolvrijheid op de jaarmarkt en het asielrecht. Meteen na de verlening van de stadsrechten kwamen er een stadsmuur en -gracht. Tweemaal werd de stad buiten de bestaande muren uitgebreid. Omstreeks 1370 aan de noordzijde met een schipperskwartier, de zogenaamde Havendijk, en 20 jaar later aan de zuidzijde met de annexatie van Lanxmeer. In 1555 verhief keizer Karel V de heerlijkheid tot graafschap. Van 1639 tot 1714 kwam het graafschap achtereenvolgens aan het geslacht Waldeck-Eisenberg, de vorsten van Saksen-Hildburghausen, de Staten van het Kwartier van Nijmegen, en prins Willem IV. In 1798 kwam, na bijna vijf eeuwen, een einde aan de zelfstandigheid van het staatje en werd het ingelijfd bij de Bataafse Republiek. Na de Franse tijd ging de stad op in het Koninkrijk der Nederlanden.

Deelnemen?
Na aanmelden graag € 10,00 per persoon, excl. koffie/thee/lunch, overmaken op bankrekening NL46 INGB 0008 0312 77 ten name van Suster Bertken, o.v.v. IJsselsteijn-Culemborg.