Excursie cultuurgeschiedenis – Den Bosch + kamp Vught

Datum

25 mei 2024

Time

10:30 – 16:30

Programma

10:30
Koffie of thee
Stadsherberg ’t Pumpke, Parade 3
11:00
Rondleiding Den Bosch met gids
Start Kringhuis, Parade 12.
12:30
Lunch
Silva Ducis, Parade 6-7, Den Bosch.
13:45
Auto (22 km, 30’) en parkeren.
14:30
Rondleiding Nationaal monument Kamp Vught met gids
Lunettenlaan 600.
16:00
Drankje
Museumcafé (facultatief)
16:30
Einde

Kosten

€ 10,-

Organisator

Rick Ohm
Email
rick_ohm@ziggo.nl

Historie

‘s-Hertogenbosch

‘s-Hertogenbosch werd gesticht op het grondgebied van Orthen, een oud domein van de graven van Leuven. Op de locatie was al eerder een handelsnederzetting ontstaan. Spoedig na de vorming van deze nederzetting, verleende graaf Godfried III in 1184 stadsrechten. De vroegste vermelding in de documenten is uit 1196. De stad droeg meteen het karakter van een vestingstad. ‘s-Hertogenbosch moest uitgroeien tot een militair steunpunt, dat van de Maas een verdedigbare noordgrens zou kunnen maken. De stad zou dan tevens een bescherming en uitvalsbasis tegen Gelre en Holland vormen.

‘s-Hertogenbosch werd na Leuven, Brussel en Antwerpen de vierde hoofdstad van het Hertogdom Brabant. De stad groeide door handel en nijverheid zo snel dat al vanaf 1318 een tweede, veel ruimere, omwalling langs nieuw gegraven lopen van de Aa en de Dommel gebouwd werd. Hiermee werd in grote lijnen het huidige centrum gemaakt. ‘s-Hertogenbosch was na het voltooien van de tweede omwalling, eind 15e eeuw, de grootste stad op het grondgebied van het huidige Nederland. Allerlei natuurlijke stroompjes van de Dieze kwamen voorgoed binnen de zich opvullende stad en raakte op den duur gedeeltelijk overkluisd doordat er huizen en andere gebouwen overheen werden gebouwd. Binnen de stadsmuren ontstond met de bevolkingsgroei namelijk een nijpend ruimtetekort doordat uitbreiden van de stad erg moeilijk was, in verband met de lage ligging van het omliggende gebied. Het resultaat was een uniek stelsel van ondergrondse waterstromen. Vanaf 1618 poogden de Habsburgers de opstandige Republiek te breken door haar te isoleren van haar achterland. ‘s-Hertogenbosch werd de spil van een ijzeren ring van vestingen. Reusachtige bedragen werden geïnvesteerd in nieuwe vestingwerken, waarvan de hoofdwallen nog grotendeels bewaard zijn gebleven.

Kamp Vught

Kamp Vught, ofwel Konzentrationslager Herzogenbusch, was een van de drie Duitse concentratiekampen in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het heeft ruim anderhalf jaar als concentratiekamp gefunctioneerd. De bouw werd in 1942 gestart, omdat Kamp Westerbork en Kamp Amersfoort niet genoeg capaciteit meer hadden. De bouw werd gefinancierd door Liro, de Duitse roofbank waarin de tegoeden van gedeporteerde Nederlandse Joden waren ondergebracht. Toen de eerste gevangenen uit kamp Amersfoort aankwamen, was het kamp nog niet klaar. De gevangenen moesten het zelf afbouwen. Er werd om het kamp door de gevangenen een gracht gegraven en om de 100 meter een wachttoren gebouwd. Het kamp was 1 kilometer lang en 350 meter breed. De nominale maximale capaciteit van het kamp bedroeg 15.000 mensen. Kamp Vught stond onder beheer van de SS, in tegenstelling tot de andere Nederlandse kampen. Het kamp moest als ‘modelkamp’ dienen en is qua opzet, uitvoering en grootte te vergelijken met concentratiekamp Dachau.

Deelnemen?
Na aanmelding graag € 10,00 per persoon, excl. koffie/thee/lunch, overmaken op bankrekening NL46 INGB 0008 0312 77 ten name van Suster Bertken, o.v.v. Den Bosch-Vught.